گزارش کرسی ترویجی “چیستی وماهیت ،مفهوم الگوی سوم”

معاونت پژوهش مدرسه علمیه حضرت زینب (سلام الله علیها ) ایذه با همکاری انجمن مطالعات اجتماعی حوزه ودبیرخانه همایش «ملزومات ،سازوکارهای موانع تحقق الگوی سوم زن مسلمان»به مناسبت هفته پژوهش اقدام به برگزاری نشست علمی پژوهشی با موضوع «چیستی وماهیت ،مفهوم الگوی سوم »با حضور سرکار خانم دکتر طاهره حیاتی (استاد حوزه وپژوهشگر حوزه زنان )ویژه طلاب و اساتید به صورت مجازی در روز چهارشنبه مورخ 8آذرماه 1402نمود.
خانم دکتر حیاتی ضمن مهم دانستن این موضوع بیان نمود : در راستای پی بردن به مفهوم وماهیت الگوی سوم ،باید ابتدا به مقوله الگو پرداخت وایشان پرداختن به این مباحث را یکی از دغدغه های مهم رهبری دانستند،که از چالش های جدی مباحث روز ،نگاه به مقوله زن ومسائل زنان می باشد ، زمانی که بحث ازالگو می شود ،اگر معنای وصفی برای الگو درنظر بگیریم به معنای مقتدا وامام است ،واگر معنای مصدری درنظربگیریم به معنای اقتدا کردن می باشد،فرقی نمی کند ،وقتی سخنی از الگو به میان می آید مابه دنبال شاخصه هایی هستیم که اساس آن شاخصه ها وممیزه های مطلوب یک مدل را برای زن ترسیم کنیم .
وقتی به بیانات مقام معظم رهبری مراجعه می کنیم ،ایشان می فرمایند : ماامروز در مسائل زنان دچاربحران هستیم ،واینکه ما نسبت به مسئله زن دچار عقب ماندگی هستیم ،و ایشان عقب ماندگی را توصیف می کنند به این جهت که ما شاخص ها وممیز های طراز به جهان داریم ،اما متاسفانه تاکنون آنگونه که باید زن طراز اسلامی وزن طراز انقلاب اسلامی را معرفی نکردیم ،این عقب ماندگی ها، درچندسال اخیر وهمین طور در اغتشاشات به طورکلی مشهود بود،واین خود نشان می دهد که ما نتوانستیم زن مسلمان را چه به لحاظ شخصی ،حقوقی ،شخصیتی ،و… خوب معرفی نکرده ایم .اگر تاریخ راجستجو کنیم ،زنان را می بینیم که تاریخ ساز شدند .
اگر به اندیشه شهید مطهری مراجعه کنیم ،درآن دوران به دلیل حساسیت وامنیت زن وحتی ذات زن در تاریخ مورد توجه بوده است ،ایشان دریک تقسیم بندی زن را درسه ساحت بررسی می کند .
ساحت اول : زن شئ گرانبها ،بدون نقش است،منظور زنی است که همچون شئ دراختیار همسر وفرزندانش هست ،گرانبها وارزشمند است ،اما درجامعه نقش مستقیمی ندارد .
ساحت دوم : شخص بی بهای دارای نقش است ،وشهید مطرح می کنند ،منظورزنی که نقشی مستقیمی در جامعه دارد ،ولی به دلیل عدم رعایت حریم وارتباط ارزش وقیمتی ندارد.
ساحت سوم :شخص گرانبها ،دارای نقش است ،ودرتوصیف چنین زنمی فرمایند ،زنی که در اداره خانواده می کوشد ودرعین حال درجامعه حضورسازنده دارد،وتبیین می کنند این زن به همسرش وفاداراست ودر حریم نگهداری وارتباط با مردان مراعات می کند ،ضمن حضوردرجامعه ،قیمت ومنزلت خاصی دارد.
این ساحتهای سه گانه که شهید مطهری در نظام حقوق زن دراسلام مطرح می کنند ،ما دردهه اخیردر تعبیر ابتکاری وبدیع درفرمایشات حضرت آقا و شاخصه های مطلوب زن بیان شده است ،وایشان درپیامی به کنگره7000هزار شهید زن ،تعبیر الگوی سوم را بیان نموده است.
ایشان درادامه به تعاریف سه گانه زن ازنگاه مقام معظم رهبری پرداختند :
1.زن شرقی: همچون عنصری بی نقش و در حاشیه تاریخ سازی قرار دارد .

2. زن غربی : زن جنسیتش بر انسان بودنش می چربدو بیشتر به عنوان کالا وابزار مورد توجه قرار می گیرد.
   3.الگو موثر«سوم »:شیر زنان دفاع مقدس نشان دادند ، الگوی سوم نه چون زن شرقی است و نه چون زن غربی، بلکه زن مسلمان ایرانی است که با حفظ کرامت وانسانیت خود می تواند در همه ی عرصه های اجتماعی کنشگر ونقش آفرین باشدو تاریخ جدیدی را پیش روی جهانیان گشودند،وثابت کرد می توان زن بود ، عفیف بود ودرعین حال درمتن ومرکز بود ،ومی توان سنگر خانواده راپاکیزه نگاه داشت ودرعرصه سیاسی واجتماعی سنگرسازی نمود ،وفتوحات زیادی را به دست آورد .
   در بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی ) نیز ،زن مسلمان باید ساحت هایی چون رشد وتهذیب خود ،حفظ خانه سالم وخانواده متعادل ، ولایت اجتماعی،جهاد امربه معروف ونهی ازمنکر وجهاداجتماعی راجهانی کنند وبن بستهای اجتماعی رادرهم بشکنند.
   ایشان در ادامه ضمن پرداختن به الگوی سوم بیان نمود: به تعبیر مقام معظم رهبری در انقلاب اسلامی ودفاع مقدس زنان ظهور کردند که می توانند پس می توان گفت : تعبیری که در الگوی سوم به کار می برند، شاخصه های مطلوب الگوی زن در جامعه را در مقابل (الگوی شرقی که نقش نداردو خانه نشین است ،و الگو غربی که خانواده گریز است و دارای نقش جنستی ونگاه ابرازی می باشد . .
   اما مشخصه هایی که رهبری برای الگوی سوم فرموده اند : در نگاه مقام معظم رهبری نسبت به مقوله زن و مسائل زن ، ما باید شاخص های زن طراز انقلاب اسلامی ،زن طراز اندیشه اسلامی ،زن طراز فرهنگ اسلامی را چه در بعد شخصی ، اجتماعی به جهان معرفی می کنیم.
   اما آنچه سبب برتری الگوی سوم درتعبیر مقام معظم رهبری می باشد ، گرایش به خانواده ، الویت ومحوریت است ،
   زنی است که ،خانواده گرا می باشد ،وهمیشه درتلاش است تا خانه وخانواده خودرا ازهرگزندی حفظ کند،نه تنها درخانه وخانواده بلکه دربطن جامعه نیز کنشگر فعالی وهنجارمند است ،ونسبت به اتفاقات جامعه غافل نیست ،وحضور اجتماعی پرشور وپر رنگ در متن اجتماع دارد.
   خانم دکتر حیاتی بیان نمود : ما با مراجعه به تاریخ وسیره پیامبران متوجه نمونه های فراوانی از حضور زنان درمتن جامعه می شویم ،که می توان به مواردی چون گزارش سفر پیامبر (ص) و همراه بردن همسران ،حضور ام سلمه در صلح حدیبیه وهم چنین حضور حضرت زهرا(س) در درمسجد وسخنرانی ایشان وارائه خطبه فدکیه ، آموزش دعای نور به سلمان ،زیارت قبر شهدای بدر وحضور در بیت الأحزان واستفاده ازسلاح گریه ومواردی این چنینی نشان برحضور مؤثر زنان درجامعه وسفارش دین اسلام به این مهم می باشد.
   لذا در تعبیر الگو ،آنچه مدنظرماست ، یک الگو ایده آل ومطلوب است ، که منظور حضور و مرد واره کردن زن نیست، بلکه فقط داشتن یک اقتدار است، برای عدم تجاوز در جامعه ، وکنشگری اجتماعی و… کوشا باشد،آنچه که باید زن باشد وجز این نیست که نمونه مبارز را می توان خانم دباغ وحضورمؤثر اجتماعی ایشا ن چه درعرصه ملی ، بین المللی مطرح نمود ،که می توان گفت : نماد فرهنگ اسلامی وبانوی مسلمان و اندیشه اسلامی است،که باید معرفی شود ،ولذا با تبعیت از الگو های ایده آل مثل حضرت زهرا (س) ، حضرت زینب (س) به تمدن سازی بپردازند،ومن باید تلاش کنم که به آن نمونه ایده آل برسیم .